พระยายมและนายนิริยะบาล กำลังไต่สวนผู้ที่ตายไปแล้วใหม่ๆ โดยเป็นบัญชีเล่มใหญ่ตรวจตราดูโดยละเอียดว่า ใครเมื่อครั้งเป็นมนุษย์นั้นเคยทำบุญทำทานอะไรไว้บ้าง เช่น ผู้ชายท่านก็จะเน้นว่า เคยบวชเรียนเขียนอ่านพระธรรมวินัยไตรสิขาไหม เคยอยู่ในระเบียบวินัยแค่ไหนเพียงไร ถ้าเป็นฆราวาส ท่านก็จะเน้นถามเกี่ยวกับการรักษาศีลห้า เป็นหลักสำคัญ โดยมีเลขา ฯ เปิดบัญชีอ่านอย่างละเอียด พระยายมผู้เสมือนหนึ่งผู้พิพากษานั่งบัลลังก์ คอยตัดสินพิจารณาชี้ขาดอย่างยุติธรรม ถ้าเห็นว่า บุคคลใดทำคุณงามความดี ทำบุญกุศลไว้มากเป็นพระก็เป็นพระที่ดี เป็นเณรก็เป็นเณรที่ดี เป็นประชาชนพลเมืองก็เป็นพลเมืองที่ดีของชาติ เป็นผู้มีศีลธรรมกัลยาณธรรมประจำใจว่า ผู้นั้นตอบตามความเป็นจริงหรือไม่ เพราะทางยมโลกมีบัญชีเป็นหลักฐาน ใครจะโกหกไม่ได้ มีโทษ ๒ เท่าทีเดียว
ผู้ที่ขาดเมตตาธรรม มีจิตใจโหดเหี้ยมทารุณ ได้แก่ทำลายล้างผลาญ บีดบี้บีฑากันประหัตประหารเหมือนผักเหมือนปลา โดยถือว่า ตัวเองมีอำนาจ มีอิทธิพล มีพลกำลังจึงประหารหรือเบียดเบียนรังแกผู้ที่มีกำลังน้อย โดยเฉพาะอย่างยิ่งพวกสัตว์ที่มีคุณมาก เช่น ช้าง ม้า โค กระบือ ถือว่าเป็นสัตว์ใหญ่มีพระคุณต่อชาวโลกมาก ยิ่งถ้าทำด้วยจิตใจอาฆาตพยาบาทจองเวรแล้วยิ่งมีเวรมีกรรมติดต่อ เสมือนหนึ่งเงาติดตัวไปฉะนั้น
ผู้ประพฤติผิดศีลข้อ ๒ อทินนาทาน เช่น ลักขโมยของพระสงฆ์ ฉ้อโกง ตลอดทั้งฉ้อราษฎร์บังหลวง และทำลายทรัพย์สินขอผู้มีพระคุณ เป็นต้น พูดง่าย ๆ ก็คือมีเจตนาลักหรือถือเอาสิ่งของผู้อื่นโดยอาการขโมย โดยที่เจ้าของไม่ได้อนุญาต คือว่า ล่วงเกินสิทธิของผู้อื่น เช่น โกงเลือกสวนไร่นา โกงแผ่นดิน โกงชาติ โกงศาสนา เป็นต้น บุรพกรรมของหมู่สัตว์นรก ผู้กระทำผิดศีลข้อ ๓ คือ ข้อ กาเมสุมิจฉาจาร คือประพฤติผิดลูกผิดเมียและผิดสามีของผู้อื่น อย่างนี้เรียกว่า ล่วงประเวณี อันเป็นที่รักที่หวงแหนของผู้ที่เป็นเจ้าของ โดยที่สุดกระทั่งผู้ที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะตามกฎหมาย เรียกว่า พรากผู้เยาว์ หรือผิดจารีตประเพณีแบบแผนโบราณ ผิดทำนองคลองธรรม เหล่านี้พระยายมต้องส่งลงนรก หรือปีนต้นงิ้วโดยไม่ต้องสงสัย ฯลฯ สรุปคือเป็นผู้มีราคตัณหามาครอบงำอย่างหนาแน่น
เหล่าสัตว์นรกที่มักพูดเท็จ พูดส่อเสียด พูดคำหยาบ พูดเพ้อเจ้อเหลวไหลไร้ความจริง หรือมักใส่ร้ายป้ายสีผู้อื่นก็เหมือนกัน ตลอดทั้งผู้ที่มักโกหกหลอกลวง ด่าว่าบิดามารดา ครูบาอาจารย์ แม้การดูหมิ่นหรือหมิ่นประมาทสถาบันชาติ ศาสนา และสถาบันพระมหากษัตริย์ ซึ่งถือว่ามีพระคุณใหญ่หลวง หากใครผิดเข้าคือทำผิดหลายกระทง ผิดศีลข้อที่ ๔ แล้วยังถือว่าเป็นคนอกตัญญูด้วยทั้งยังถือว่าเป็นผู้หาความเจริญไม่ได้และ เป็นสิ่งที่ไม่ควรทำ ฯลฯ (ถูกตัดสินทำให้เป็น บ้า ใบ้ เสียจริต เป็นต้น)
พวกเหล่าสัตว์ที่มักลืมตัวขาดสติความยับยั้งชั่งใจ ดื่มแล้วฤทธิ์เมาทำให้ประมาทล่อแหลมต่อการขาดศีลข้ออื่นๆ ตามมาด้วย เรียกว่าเป็นทางแห่งความเสื่อมเสีย กล่าวคือ เสียสติ เสียคน เสียเงิน เสียเกียติยศและศักดิ์ศรี ประการสำคัญ ผู้ดื่มสุรามักก่อการอาละวาท มักพาลหาเรื่อง มักอวดเขื่องอวดโต พวกนี้ กะทะทองแดงรออยู่แล้ว
เพื่อจดจำความทุกข์ทรมานอย่างแสนสาหัสของตน ไปบอกแก่บรรดาญาติ ให้ทำบุญตักบาตรกรวดนำอุทิศส่วนกุศล หรือช่วยส่งส่วนบุญไปให้ด้วย เพราะทุกข์ทรมานลำบากมากเหลือเกิน เช่น การฆ่าวัว ควาย ต่างๆ ก็จะตกนรก คือ ตัวเป็นคนส่วนหัวเป็นเขาควาย แม้กระทั่งพวกชอบกัดปลา ชนไก่ ก็เหมือนกันจะเป็นครึ่งคนไก่ หรือครึ่งคนครึ่งสัตว์ ดูแล้วไม่เป็นสารรูปคนเลย นี้แหละเรียกว่า เปรตขอส่วนบุญเวลาตายแล้วก็นึกได้ เวลามีชีวิตอยู่ก็มัวแต่หลงระเริง
สะพานนรก คนที่ก่อกรรมทำบาปและหลังจากตายแล้ว ดวงวิญญาณส่วนใหญ่จะต้องมาเดินผ่านสะพานแห่งนี้ นักการยมบาลจะตีขับให้ตกลงไปเป็นเหยื่อของฝูงงูพิษที่อยู่ในเหวลึกใต้สะพาน มีวิญญาณตกลงไปอยู่ใต้สะพานจำนวนไม่น้อย ต่างส่งเสียงร้องด้วยความตกใจกลัว บ้างกำลังถูกงูพิษฉกกัดคาบเอาไปกิน น่าสังเวชจริงๆ ขุมนรกควักลูกตา นักการยมบาลกำลังทรมานคนจำพวกที่ใช้สายตาดูถูกเหยียดหยามผู้อื่น กับพวกที่ชอบดูภาพลามก
ขุมนรกน้ำร้อนลวกมือ (โรรุวมหานรกที่ 4) นักการยมบาลกำลังทรมานดวงวิญญาณจำพวกนักล้วงกระเป๋า ฉกชิงวิ่งราว ลักขโมยและพวกที่หลอกลวง
ขุมนรกผึ้งพิษ ฝูงผึ้งพิษกำลังรุมต่อยร่างวิญญาณจากคนจำพวกที่แอบอ้างชื่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ไปหลอกลวงเอาทรัพย์สินเงินทองของผู้บริสุทธิ์ กับพวกที่เบียดบังเอาเงินของศาสนาไปใช้ส่วนตัว และพวกหมอดูที่หลอกรับจ้างทำพิธีสะเดาะเคราะห์โดยมิชอบด่านยมโลก ระหว่างเดือนสิงหาคมกับเดือนกันยายนของทุกปี ทางการยมโลกจะปล่อยพวกผีวิญญาณที่ต้องโทษสถานเบากับพวกที่จะพ้นโทษแล้ว ให้ออกมารับแจกทานและส่วนบุญกุศลที่โลกมนุษย์
ขุมนรกตัดเครื่องเพศให้หนูกัดแผล นักยมบาลกำลังตัดเครื่องเพศพวกวิญญาณบาป จากคนจำพวกที่มักมากในกามารมณ์ เช่นพวกอลัชชีกับพวกที่ชอบเป็นชู้ด้วยสามี-ภรรยาผู้อื่น ขุม นรกสาวไส้ นักยมบาลกำลังใช้มีดผ่าอกสาวไส้ร่างวิญญาณของพวกคนที่ ใช้อำนาจหน้าที่ในราชการกระทำทุจริต กับพวกที่ปลูกพืชไร่ใส่ยาฆ่าแมลงยังไม่ทันหมดพิษยาก็นำออกจำหน่าย กับพวกพ่อเล้าแม่เล้าและพวกล้มแชร์ให้สุนัขกิน
ขุม นรกน้ำมันเดือด นักการยมบาลกำลังทรมานร่างวิญญาณจากคนจำพวกที่เป็นโจรปล้น ตีชิงวิ่งราว ลักขโมย กับพวกที่ฆ่าคนตายด้วยอาวุธ ยาพิษ พวกฉ่อราษฎร์บังหลวง พวกประพฤติผิดกามผู้เป็นสายเลือด พวกอกตัญญูต่อผู้บังเกิดเกล้า และพวกที่ใช้คาถาอาคมทำลายคนด้วยไสยเวทย์
นี่เป็นเพียงแค่ส่วนหนึ่งที่ส้มเน่าเอามานำเสนอเรื่องที่เกี่ยวกับนรกให้ทุกๆท่านได้อ่านกันนะคะ เพื่อให้ทุกๆคนมีสติที่คิดจะทำดี พูดดี กัน เพราะการทำดีคุณก็จะได้แต่สิ่งดีๆ ค่ะ และอาทิตย์หน้าส้มเน่าจะนำเอานรกภูมิตอนที่ 2 มาให้ทุกๆท่านได้ชมกันอีกนะคะ บุญรักษาค่ะ